Negatieve gevoelens en positief denken

Lichtpuntjes, positief denken, het waarderen van de kleine dingen… We lezen er dagelijks over in tijdschriften, zelfhulpboeken en op blogs. Centraal staat dat je een gelukkig leven zelf in de hand hebt, zolang je maar positief en optimistisch in het leven staat. Maar, is het wel zo’n goed idee om altijd maar die roze bril te dragen?

The Happiness Project is één van mijn favoriete boeken en ik zal altijd iedereen aanraden om mindfulness te beoefenen. Toch ben ik sceptisch wanneer het aankomt op het tellen van lichtpuntjes en het stilstaan bij dagelijkse zegeningen. Natuurlijk geloof ik dat het aannemen van een positieve houding het makkelijker maakt om moeilijke periodes door te komen. Dat een optimistische kijk op het leven je ervan weerhoudt om in een depressie te belanden. Dat dankbaarheid voor klein geluk helpt om de focus te verleggen van de dingen die je niet hebt, of van dingen die je ongelukkig maken, naar alles wat je wél hebt. En aan het einde van een rotdag is het nooit verkeerd om terug te kijken op de goede kanten van die dag. Maar soms is het net zo belangrijk om stil te staan bij nare gevoelens, om te pauzeren bij het feit dat je je ongelukkig voelt, want alleen zo kom je erachter waarom je precies ongelukkig bent.

Als de tranen in je ogen opwellen, pak dan eens geen pen en papier om je lichtpuntjes op te schrijven, maar stel jezelf eens de volgende vragen: Waarom heb je het moeilijk op dit moment? Waarom voel je je zoals je je voelt? Waarom maakt je huidige situatie je ongelukkig? En wat als de situatie zou veranderen, zou je dan wel gelukkig zijn? En waarom streef je constant naar die andere situatie, naar die villa in Beverly Hills met een groot zwembad in de tuin en de Beckhams als je buren, of naar dat leven van Thoreau in een hutje in het bos? Omdat dat je gelukkig maakt? Misschien. Maar misschien ook niet.

Pas als je al deze vragen hebt beantwoord, is het misschien zaak om te kijken naar de lichtpuntjes. Immers, als je gelukt afhangt van dat zwembad in Beverly Hills, is het wellicht zinnig om je te focussen op het geluk dat je nu al hebt. Want een beetje realisme doet inzien dat dat zwembad nog wel even op zich kan laten wachten. En in een leven dat toch al zo kort is, hebben we niet zo lang de tijd om op dat geluk te wachten. Als je op dit moment je lichtpuntjes telt, zal je inderdaad zien dat de gezellige lunch met die vriendin, het fijne gekletter van de regen op de ruiten, of dat mooie boek je ineens veel meer geluk bezorgen. Simpelweg door de tijd te nemen om deze kleine gelukjes in kaart te brengen en om ze te waarderen.

Maar gaat dat ook op voor andere situaties? Voor situaties die minder maakbaar zijn en een ander doel hebben dan een villa met zwembad in Beverly Hills. Zo kan het zijn dat je je ongelukkig voelt omdat er dingen zijn die je niet kunt. Dingen die je op ten duur alsnog die villa kunnen bezorgen, maar ook dingen die kunnen zorgen voor klein geluk, zoals koffie drinken met een vriendin. Zo kan het zijn dat je ernstig ziek bent, waardoor je op dit moment niet functioneert zoals ieder ander. Of dat je midden in een scheiding zit maar financieel nog steeds afhankelijk bent van je voormalige partner. In deze gevallen ben je ervan overtuigd dat je gelukkig bent wanneer je gezond bent, of wanneer je financieel onafhankelijk bent. Maar ook nu is het belangrijk om realistisch te blijven, want, hoe lang gaat het nog duren voordat je gezond bent? Voordat je financieel onafhankelijk bent? Duurt dat nog jaren? Wil je al die jaren ongelukkig blijven? Nee. Het tellen van lichtpuntjes lijkt wederom een geniale oplossing.

We moeten echter niet vergeten dat het in alle gevallen heel moeilijk is om ook daadwerkelijk lichtpuntjes te zien. Eén dag alleen al kan gevuld zijn met tegenslagen en teleurstellingen, waardoor je het gevoel krijgt dat alles tegenzit en er gewoon geen lichtpuntjes voor jou zijn weggelegd. Een gevoel dat ik als ervaren Lymie regelmatig heb, ondanks alle lieve mensen om me heen en alle dingen waar ik dankbaar voor ben.

Ik ben er van overtuigd dat het op dit soort momenten goed is om de ‘lichtpuntjes goeroes’ tijdelijk de deur uit te doen en simpelweg te zwelgen in je verdriet. Om opnieuw te pauzeren bij je gevoelens en jezelf opnieuw af te vragen waarom je je ongelukkig voelt. En waarom je denkt dat je in een andere situatie wél gelukkig zou zijn. Door hier opnieuw bij stil te staan en negatieve gevoelens de ruimte te geven, creëer je weer ruimte weer lichtpuntjes, voor dankbaarheid en optimisme. Immers, zolang er geen ruimte is voor negatieve gevoelens en ongelukkig zijn, hoe kan er dan ooit ruimte zijn voor positiviteit en lichtpuntjes?

Optimisme, positief denken en het dragen van een roze bril. In mijn ogen is er helemaal niets mis mee en is het zelfs maar goed dat we altijd lichtpuntjes kunnen blijven zien. Maar ik vind ook dat er plaats moet zijn voor negatieve gevoelens, voor pessimisme en verdriet. Soms heb ik het gevoel dat we deze dingen vergeten, dat we ze ervaren als vervelend en verkeerd en dat een blauwe bril uit de mode is. Maar juist het erkennen van deze gevoelens is belangrijk om lichtpuntjes een plek te geven in ons leven.

P.S. Nu ik deze conclusie schrijf besef ik me dat dit ook de moraal is van Disney Pixar’s Inside Out, dus hierbij een trailer als toegift!

Sta jij regelmatig stil bij negatieve gevoelens? Tel jij regelmatig lichtpuntjes? Laat het weten in de comments!

Dit artikel bevat affiliate links.

Lees ook: De Ziekte van Lyme – Hoe gaat het nu?

Volg je mij al op Facebook, Bloglovin’ en Instagram?